Brzana w wędkarskim atlasie ryb

Budowa zewnętrzna

Brzana jest rybą niezwykle silną, o muskularnej budowie ciała. W przeciwieństwie do pozostałych ryb z grupy karpiowatych ma smukły i podłużny zarys ciała, z mocno spłaszczoną częścią brzuszną, ułatwiającą osiadanie na dnie rzeki, bez względu na siłę nurtu. Otwór gębowy dolny i nieco ryjkowaty z mocno umięśnionymi wargami, co z kolei ułatwia żerowanie na dnie rzeki. Na krawędzi górnej wargi znajdują się 4 wąsiki. Oczy osadzone nieco wyżej. Brzana posiada bardzo silne i mocne płatwy, które stanowią niezwykły napęd, ułatwiający jej znacznie życie w bardzo mocnym nurcie. Ubarwienie tej ryby w zależności od zamieszkiwanych terytoriów może być ciemnobrązowe, ciemnozielone a nawet ciemnoszare. Boki brzany są nieco jaśniejsze od grzbietu – ciemnokremowe, natomiast brzuch jest prawie biały. Płetwy grzbietowa i ogonowa szare, pozostałe wyraźnie czerwone. Brzana może dorastać do 120 cm i 12kg. Jednak w Polsce średnia długość jaką osiąga to 70-80cm.

Występowanie

Brzana jest rybą wyjątkowo wrażliwą na spadki zawartości tlenu, którego zapotrzebowanie mają bardzo duże – stąd też ich duże upodobanie do rzek o wartkim i szybkim nurcie. Występują przede wszystkim w wszystkich średnio i wielko nizinnych rzekach i ich dopływach. Tak więc jest to ryba typowo rzeczna, przydenna – preferująca żwirowate i mocno kamieniste dna, gdzie przede wszystkim żeruje. Osobniki młode przebywają bliżej brzegu, natomiast osobniki dorosłe odpływają na większe głębizny rzeki. Brzanę spotkać możemy bez mała we wszystkich rzekach Europy – Rodanie, Renie, Dunaju, Łabie, Odrze, Wiśle, Dniestrze, dorzeczach Loary i Półwyspie Iberyjskim a także w wielu, wielu innych rzekach.

Żerowanie

Z racji tego , że brzana jest rybą typowo przydenną, to podstawę jej menu stanowi przede wszystkim fauna denna – wszelkiego rodzaju larwy owadów, mięczaki, ikra innych ryb a także rabaki i ślimaki. Czasem nawet pokusi się na raczka czy maleńką rybkę.

Rozmnażanie

Brzana jest rybą stadną, przebywającą bez mała cały czas w mocnym nurcie rzeki. Tam też odbywa tarło. W czasie tarła czyli w okrasie od maja do końca lipca u samca pojawiają się na głowie i grzbiecie, białe podobne do perełek guzki – czyli wysypka tarłowa. Należy pamiętać zę jest ona trująca – u człowieka z reguły wywołuje wymioty oraz biegunkę. Tarliska tworzone są w płytkim nurcie rzeki, gdzie lepka ikra przykleja się do kamieni. Dojrzałość płciową samce osiągają ok. 2-3 roku życia, natomiast samice nieco później , bo dopiero ok. 4-5 roku życia. Niezwykła jest szybkość z jaką rosną Brzany. W momencie wylęgu rybki mają ok. 9mm, po 3 tygodniach ich ciałko wydłuża się do ok. 3cm, a po roku mają już 12cm. W kolejnych latach ich ciało wydłuża się ok. 5cm na rok. Dzięki temu w miarę łatwo można oszacować wiek ryby. Średnio żyją ok. 16 lat.

Wymiary / Limity / Rekordy

Wymiar ochronny: 40cm

Okres ochronny: 01.01-30.06

Limit połowu: 3 szt/dobę – wraz z gatunkami: boleń, karp, lipień, amur, sandacz, szczupak, pstrąg potokowy

Rekord wagowy: 7 kg

Rekord Długości: 85 cm

Rekord świata: 9,24 kg

Normy Medalowe:

• Złoto: 80cm lub 4kg

• Srebro: 70cm lub 3kg

• Brąz: 60cm lub 2,5kg