Pstrąg potokowy w wędkarskim atlasie ryb

Budowa zewnętrzna

Pstrąg potokowy, jako jedno z najszlachetniejszych trofeów wędkarskich, charakteryzuje się wspaniałym wyglądem, pięknym kształtem i pięknym ubarwieniem. Pstrąg potokowy ma torpedowaty i smukły kształt ciała, który umożliwia mu przebywanie nawet w bardzo mocnym nurcie rzeki. Dzięki temu zresztą jego ciało jest niesamowicie umięśnione a co za tym idzie, ma naprawdę niezmierzone pokłady siły, a pojęcie rakieta woda-powietrze, nabiera zupełnie innego wymiaru – o czym przekonał się chyba każdy pstrągowy wędkarz osobiście. Głowa kropka uzbrojona jest w mocne, sięgające daleko za krawędź oka, uzębione szczęki. U samców dolna szczęka w charakterystyczny sposób zakrzywiona jest ku górze. Charakterystyczną cechą wszystkich ryb łososiowatych, w tym także pstrągów jest maleńka, pięknie ubarwiona płetwa tłuszczowa, umiejscowiona w tylnej części grzbietu. Przepięknie ubarwiony pstrąg potokowy jest oznaką czystych wód. Jednak jego ubarwienie jest zmienne i zależy od zamieszkiwanych obszarów. Z reguły przechodzi od zielonkawego do brązowawego grzbietu aż do żółto-białego brzucha. Wszystko to nakropione charakterystycznymi czerwonymi plamkami z białymi obwódkami. Największe osobniki swoim ubarwieniem bardzo przypominają troć, (zwłaszcza podczas tarła, kiedy to na bokach ciała dominuje srebrzysty odcień) i z nią najczęściej są mylone. Pstrągi należą do ryb długo żyjących – mogą żyć nawet do 50lat. Średnia długość ciała to 30-50cm, jednak największe okazy mogą dorastać nawet do 80cm. Natomiast wagowo pstrąg mieści się w przedziale 1-2kg, natomiast rekordziści mogą osiągać wagę nawet do 5kg.

Występowanie

Pstrąg potokowy zamieszkuje aktualnie chyba wszystkie rejony świata – większość Europy, basen Morza Śródziemnego, Afrykę, Azję Mniejszą, Japonię, Amerykę Południową, USA oraz Nową Zelandię. W Polsce żyje licznie w rzekach i potokach o wartkim nurcie, chłodnej i dobrze natlenionej wodzie. Należy pamiętać, że pstrąg jest bardzo wrażliwy na zawartość tlenu w wodzie, jej termikę oraz stopień zanieczyszczenia przez substancje toksyczne. Tak, więc, tam gdzie występuje na pewno znajduje się źródło czystej wody. Kropek szczególnie upodobał sobie potoki górskie Tatr, Beskidów, Sudetów oraz Jury Krakowsko-Częstochowskiej – stanowiące rejon podgórski. Drugi rejon to pomorski – zaliczają się do niego zwłaszcza Zachodnie Pomorze, Warmia i Mazury oraz dopływy Warty. Podgórskie pasmo rzek, zasiedlonych przez Pstrągi potokowe, nazywane jest Krainą Pstrąga. Pstrąg, jako jedyny chyba gatunek może występować w wysokich partiach gór – nawet do 2000m. n.p.m., gdzie żaden inny gatunek ryb nie jest w stanie egzystować. Jednak najchętniej zasiedla odcinki rzek z dużą ilością kryjówek – takich jak kamienie, jamy, powalone drzewa, podmyte brzegi, (co wyklucza przede wszystkim wszystkie wyregulowane rzeki). Kropek jest rybą osiadłą i przez parę lat potrafi trzymać się jednej kryjówki – opuszczając ją na dłużej jedynie w okresie tarła. W rzece zasiedlanej przez Pstrągi panuje hierarchia, w której najlepsze kryjówki zajęte są przez największe okazy i jak w każdej hierarchii mniejszy musi ustąpić miejsca większemu.

Żerowanie

Początkowo młode pstrągi zadowalają się małymi larwami owadów, skorupiakami, owadami opadającymi na wodę. Jednak z wiekiem przechodzą na bardziej drapieżny tryb życia i bardziej mięsną dietę. Wówczas zjada głównie mniejsze ryby – cierniki, strzeble, ślizy czy głowacze. Powszechny jest również wśród pstrągów kanibalizm. Na wiosnę bardzo chętnie pożywi się także ospałymi jeszcze po zimie żabami. Sezon pstrągowy rozpoczyna się bardzo wczesną wiosną, a podstawowymi metodami połowu są sztuczna mucha – zarówno mokra jak i sucha a także spinning. Pstrąga możemy łowić brodząc w wodzie lub też z brzegu (głównie spinning). Jednak złowienie jej z brzegu wymaga nie lada gimnastyki i bądźmy szczerzy jest zadaniem dość trudnym. Wybierając się na tą wspaniałą rybę z zamiarem łowienia z brzegu pamiętać należy, że jest ona bardzo płochliwa a przy tym ma doskonały wzrok. Dlatego istotne jest, aby nie spłoszyć jej skutecznie zbyt hałaśliwym przedzieraniem się przez zarośla, zanim wyciągniemy wędzisko. Raz spłoszony kropek potrafi uciec do kryjówki i jej nie opuszczać przez dłuższy czas. Dlatego wielu wędkarzy skrada się na czworaka, czy wręcz „pełznie” nieraz w niesamowitym błocie tylko po to, aby nie przegrać walki przez tzw. falstart. Jak już uda nam się dotrzeć niepostrzeżenie nad brzeg wody, ważne jest, aby nie zdradzić swojej obecności rzucanym cieniem na wodę. Pamiętajmy pstrągi to ryby stanowiskowe i terytorialne, znające dokładnie swój rewir, a w nim każdą roślinkę, kamień i cień drzew. Każdy nowy obiekt – tym bardziej poruszający się wzbudzi jego niepokój i da powód do ukrycia się. W tym temacie na pewno łatwiej mają muszkarze brodzący powoli po wodzie – ale przecież nie chodzi o to żeby było łatwiej tylko o to żeby były emocje jak nigdy wcześniej… Jeśli chodzi o zaś o dobór przynęt spinningowych próbować można w zasadzie różnych – od wahadłówek, twisterów(imitujących niesione przez wodę ryby i robale), przez paprochy imitujące larwy owadów, a także coblery – zwłaszcza imitacje ofiar pstrąga (cierniki, głowacze), sprawdzają się również obrotówki. Jeśli zaś chodzi o muchę – to sprawdzają się oba jej rodzaje. Zarówno sucha, jak i mokra – a w niej kierunkowa oraz skoczek. Dobranie odpowiedniej muchy – zależne jest przede wszystkim od tego, co aktualnie fruwa nad wodą a także, co do niej wpada. Tyle po krótce, gdyż samo opisanie mnogości wariantów a także sprzętu pstrągowego wymagałoby napisania całej oddzielnej pracy na ten temat.

Rozmnażanie

Tarło pstrąga odbywa się w okresie jesiennym – przeważnie od września, października do grudnia. Jednak im dłuższe i cieplejsze lato tym później do niego dochodzi. W czasie tarła pstrągi podejmują stosunkowo niedługie – kilkukilometrowe wędrówki w celu wyszukania odpowiednich tarlisk ( z reguły do małych odpływów). W czasie tarła samica składa ok. 1000-1500 dużych żółto-pomarańczowych jaj we wcześniej wyżłobionych ogonem jamach na dnie rzeki. Potomstwo wylęga się dopiero po kilku miesiącach. Ubarwienie samca w czasie tarła zmienia się w bardziej srebrzyste i wtedy najłatwiej pomylić go z trocią.

Wymiary / Limity / Rekordy

Wymiar ochronny: 25cm na wodach

• w Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia rzeki San

• w Sanie i jej dopływach

• w Odrze i jej dopływach od granicy z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy

• w Bystrzycy i jej dopływach

Okres ochronny: 01.09-31.01

Wymiar ochronny: 30cm w pozostałych wodach

Okres ochronny: 01.09-31.12 w pozostałych wodach

Limit połowu: 3szt (łącznie z amurem białym, boleniem, brzaną, lipieniem, karpiem, szczupakiem oraz sandaczem)

Rekord wagowy: 5,53kg i 77,5cm

Rekord długości: 79cm

Normy Medalowe:

• Złoto: 65cm lub 3,5kg

• Srebro: 60cm lub 2,5kg

• Brąz: 50cm lub 1,5kg