Pstrąg tęczowy w wędkarskim atlasie ryb

Budowa zewnętrzna

Ciało Pstrąga Tęczowego jest wydłużone i tylko delikatnie spłaszczone bocznie. Swoją nazwę zawdzięcza gamie kolorów mieniących się na jego ciele – od srebrzystego poprzez zielononiebieski, fioletowy, czarny i purpurowo czerwony. Cechami charakterystycznymi, dzięki którym nie sposób go pomylić z pstrągiem potokowym czy pstrągiem źródlanym są: znajdująca się po bokach ciała różowa lub purpurowa(w zależności od wieku ryby) wstęga, ciągnąca się od głowy aż do ogona, a także nakrapiane na grzbiecie, głowie oraz płatwach nieregularne czarne cętki. Całe ciało pokryte jest dodatkowo srebrzyście lśniącymi, drobnymi i łatwo odpadającymi łuskami. Głowa tęczaka jest stosunkowo nieduża z szeroko wyciętym otworem gębowym. Pstrąg tęczowy ma także szeroki trzon ogonowy oraz silnie umięśnione ciało – co pozwala mu na wykonywanie efektownych ewolucji, piruetów i wysokich wyskoków ponad lustro wody. Przeciętna długość ciała tęczaka to 50-70cm, a największe osobniki mogą dorastać nawet do 125cm. Ciężar ciała przeciętnego pstrąga tęczowego to 3,5kg, natomiast największe kolosy ważą nawet 24kg. Jednak powyższe dane nieco odbiegają od średniej prezentowanej przez kropkowańce osiedlone w polskich akwenach. U nas średnia długość, z jaką możemy się spotkać to 30-50cm a średnia waga to 2kg. Średnia długość życia tęczaków to ok. 7lat.

Występowanie

Środowiskiem naturalnym Pstrąga Tęczowego jest Ameryka Północna. W ubiegłym stuleciu został on początkowo sprowadzony z Kalifornii do Niemiec, jednak później został rozprowadzony również po innych krajach europejskich. Pstrąg tęczowy dzieli się na dwie formy. Forma wędrowna pstrąga tęczowego – zwana ”steelhead” najczęściej spotykana i poławiana jest w Kanadzie a także na Alasce, natomiast forma osiadła – „shasta” występuje na obszarze Ameryki Północnej, Południowej, Azji, Australii, Nowej Zelandii oraz Europy. Występujący w Polsce Pstrąg tęczowy jest tak naprawdę mieszańcem kilku różnych odmian. Powodem tego jest fakt, że był on sprowadzany do Europy kilkukrotnie, przy czym za każdym razem trafiała do nas inna odmiana tęczaka. Zarówno w Polsce jak i na całym świecie pstrąg tęczowy jest tylko i wyłącznie formą hodowlaną – ze względu na brak możliwości rozrodczych. Hodowle odbywają się w odpowiednich partiach rzek i strumieni, stawach hodowlanych oraz gospodarstwach rybnych. W przeciwieństwie do pstrąga potokowego wyraźnie ceniącego sobie czystą, dobrze natlenioną i szybko płynącą wodę, pstrąg tęczowy jest zdecydowanie bardziej odporny na wzrost temperatury (nawet do 25 st. C) a także organiczne zanieczyszczenie wód (powodowane przez gatunki żerujące przy dnie). Efektem tego jest bardzo częsta hodowla pstrąga tęczowego w stawach hodowlanych wraz z karpiem. Osobniki przebywające w wodach płynących najczęściej umiejscawiają się największym nurcie, z wirami i rwącym prądem wody lub też przy zatopionych drzewach, pod krzakami i innych niezwykle trudno dostępnych wędkarzom miejscach.

Żerowanie

Młode osobniki pstrąga tęczowego żywią się przede wszystkim bezkręgowcami, owadami oraz ich larwami, także jętkami, ważkami czy robakami. Gdy jednak zaczynają odczuwać brak odpowiedniej ilości zwierząt bezkręgowych, przechodzą na drapieżny tryb życia, poszerzając swoje menu o ryby – w tym także młode swojego gatunku, żaby i kijanki. Reguła jest taka, że pstrągi tęczowe są niezwykłymi żarłokami i potrafią pobierać pokarm bez mała przez cały dzień. Jednak najlepszą porą na połowy są wczesne wieczory lub wczesne poranki – kiedy to pstrąg żeruje bliżej lustra wody. W dzień – zwłaszcza osobniki zamieszkujące wody stojące chętniej żerują na większych głębokościach. Pstrąg tęczowy jest bardzo dobrym zawodnikiem dla wędkarzy, którzy nie liczą na łatwy łup, a każdą rybę chcą „wychodzić” i przede wszystkim wywalczyć. Wiadomo, że pstrąg jest jedną z najsilniejszych a na pewno bardzo efektownie i zażarcie walczących o wolność rybką. Odjazdy w najgłębszy nurt, wysokie wyskoki, piruety, obroty i inne sposoby wypięcia się z haczyka, to tylko część jego możliwości. Na pewno jest to ryba, która dostarczy każdemu wędkarzowi wielu niezapomnianych emocji i wrażeń. Niezależnie od pory roku pstrąg przy swej żarłoczności chętnie bierze zarówno przynęty naturalne jak i sztuczne. Jedną z najskuteczniejszych metod jest oczywiście spinning – pozwalający przełowić naprawdę duże odcinki rzek, a także muchówka – podobnie jak przy połowie pstrąga potokowego. Z przynęt spinningowych najlepiej sprawdzają się różne błystki – obrotowe, wahadłowe oraz coblery, natomiast z typowo muchowych – oczywiście sztuczna mucha – sucha, mokra oraz streamery.

Rozmnażanie

Pstrąg tęczowy tarło odbywa jedynie w swoim naturalnym środowisku. Odmiany rozprowadzone już teraz po całym świecie niestety nie mają możliwości odbycia tarła. Wyjątek stanowi Skandynawia, gdzie dochodzi do rozmnażania w sposób naturalny. W pozostałej części Europy oraz świata pstrąg odbywa tarło jedynie w specjalnych ośrodkach hodowlanych – połączonych częstokroć z wylęgarniami oraz basenami dla narybku. W okresie tarła, do którego dochodzi w okresie od grudnia do maja, samica wykopuje w żwirowatym dnie za pomocą uderzeń ogona – dołek, w którym składana jest ikra. Po zapłodnieniu ikry przez samca, samiczki bardzo ostrożnie zakopują jamkę żwirem i piaskiem. Im cieplejsza jest woda, tym inkubacja ikry trwa krócej. Jedna samica składa od kilkuset do tysiąca stosunkowo dużych jaj. Jednak większość wyklutego narybku pada ofiarą większych ryb i tylko niewielka ich część dożywa wieku dorosłego. Młodociane osobniki, którym dopisało większe szczęście i przeżyły, bardzo szybko rosną – osiągając w pierwszym roku życia nawet 10-15cm. Dojrzałość płciową osiągają zazwyczaj w 2-3 roku życia.
Stosunkowo długi okres tarła o (XII – V) wynika z faktu, że w obrębie jednego zbiornika, przebywają pstrągi różnych odmian a każda z nich rozpoczyna tarło w nieco innym terminie.

Wymiary / Limity / Rekordy

Okres ochronny: brak

Wymiar ochronny: 40cm na wodach zarządzanych przez Urząd Morski

Limit połowu: 4szt łącznie z Pstrągiem Źródlanym

Rekord wagowy: 7,3kg i 75cm

Rekord długości: 84cm

Normy Medalowe:

• Złoto: 70cm lub 4,5kg

• Srebro: 65cm lub 3,5kg

• Brąz: 55cm lub 2,5kg